Yıldız Çekimine
II. Yıldız Çekimi
III. Yıldız Çekiminin Temelleri
IV. Yıldız Çekiminin Değişik Türleri
V. Yıldız Çekiminin Tesirleri
VI. Yıldız Çekiminin Önemi
VII. Yıldız Çekiminin Geleceği
VIII.
Sıkça Sorulan Mevzular
X. Referanslar
| Gök cisimleri | Özellikler |
|---|---|
| Yıldızlar | Fer ve sıcaklık yaymak |
| Gezegenler | Yıldızların çevresinde mahrek |
| Aylar | Gezegenlerin çevresinde mahrek |
| Kuyrukluyıldızlar | Güneş etrafındaki mahrek |
| Asteroitler | Güneş etrafındaki mahrek |
Yıldız Çekimine
Yıldız çekimi, yıldızlar ve öteki gök cisimleri içinde tesir eden kütle çekim kuvvetlerinin incelenmesidir. Bu kuvvetlerin yıldızların ve uzaydaki öteki nesnelerin hareketini iyi mi etkilediğini ve galaksilerin oluşumuna ve evrimine iyi mi katkıda olduğunu anlamakla ilgilenen bir astrofizik dalıdır.
Yıldız çekimi, birçok değişik kavram ve ilkeyi içeren kompleks bir mevzudur. Bu kısımda, star çekimini kestirmek için lüzumlu olan birtakım temel kavramlara kısa bir giriş yapacağız.
III. Yıldız Çekiminin Temelleri
Yıldız çekimi, iki yahut daha çok star arasındaki çekim kuvvetidir. Elektromanyetik qüç, kuvvetli nükleer qüç ve cılız nükleer qüç şeklinde temel bir tabiat kuvvetidir. İki star arasındaki çekim kuvvetinin gücü, kütlelerine ve aralarındaki mesafeye bağlıdır.
Yıldızların kütleleri ne kadar büyükse, aralarındaki çekim kuvveti o denli güçlüdür. Yıldızlar arasındaki mesafe ne kadar büyükse, aralarındaki çekim kuvveti o denli zayıftır.
Yıldız çekimi yıldızların oluşumundan ve evriminden mesuldür. Ek olarak yıldızlar ve gezegenler, uydular ve asteroitler şeklinde öteki gök cisimleri arasındaki etkileşimlerden de mesuldür.
Yıldız çekimi olmadan kainat fazlaca değişik bir yer olurdu. Yıldızlar, gezegenler ve hayat olmazdı.
IV. Yıldız Çekiminin Değişik Türleri
Yıldız kütle çekiminin üç ana türü vardır:
- Newtoncu kütle çekimi
- Genel görelilik
- Kuantum yerçekimi
Newton çekimi, 17. yüzyılda Isaac Newton tarafınca geliştirilen klasik yer çekimi teorisidir. Newton çekimi, iki nesne arasındaki çekim kuvvetini, kütlelerine ve aralarındaki mesafeye bağlı olarak tanımlar.
Genel görelilik, Albert Einstein tarafınca 20. yüzyılın başlarında geliştirilen daha çağıl bir kütle çekim teorisidir. Genel görelilik, kütle ve enerjinin varlığından meydana gelen uzay-zamanın eğriliği olarak kütle çekimini tanımlar.
Kuantum yerçekimi, kuantum mekaniğinin prensiplerini genel görelilik teorisiyle birleştirmeye çalışan tavsiye edilen bir yerçekimi teorisidir. Kuantum yerçekimi hala geçindiren bir çalışmadır ve kabul görmüş tek bir kuantum yerçekimi teorisi yoktur.
Bu star çekimi teorilerinin her birinin kendine has kuvvetli ve cılız yönleri vardır. Newton çekimi, güneş sistemindeki nesnelerin hareketini doğru bir halde tahmin edebilen bayağı ve zarif bir teoridir. Sadece, Newton çekimi oldukça yüksek hızlardaki yahut fazlaca kuvvetli çekim alanlarındaki nesnelere uygulandığında bozulur. Genel görelilik, Newton çekiminden daha doğru bir çekim teorisidir, sadece bununla beraber daha karmaşıktır ve anlaşılması daha zor olsa gerek. Kuantum çekimi, çekimin en ümit verici teorisidir, sadece hala gelişiminin erken aşamalarındadır ve iyi mi formüle edilmesi gerektiği hikayesinde bir düşünce donanması yoktur.
V. Yıldız Çekiminin Tesirleri
Yıldız çekiminin tesirleri fazlaca geniş ve çeşitlidir. Bunlar şunları ihtiva eder:
- Yıldızların ve galaksilerin oluşumu ve evrimi
- Kara deliklerin ve öteki egzotik nesnelerin yaratılması
- Yerçekimi dalgalarının yayılması
- Işığın bükülmesi
- Dönemin yavaşlaması
Bu etkilerin tüm bunlar, kütlenin varlığının direkt bir kararı olan uzay-zamanın eğriliğinden doğar. Başka bir deyişle, bir nesne ne kadar büyükse, uzay-zamanı o denli eğriltir. Feza-zamanın bu eğriliği, nesnelerin birbirine doğru düşmesine yol açan şeydir ve bununla beraber star çekiminin öteki etkilerinin ortaya çıkmasına da yol açar.
Yıldız çekiminin tesirleri evreni anlamamızın temel bir parçasıdır. Yıldızların ve galaksilerin oluşumundan kütle çekim dalgalarının yayılmasına kadar her şeyde mühim bir rol oynarlar. Bu tesirleri anlayarak kainat ve içerisindeki yerimiz ile alakalı daha derin bir anlak kazanabiliriz.
6.
Netice olarak, star çekimi, yıldızların ve galaksilerin oluşumunda ve evriminde dirimsel bir rol oynayan kompleks ve büyüleyici bir olgudur. Yıldız çekiminin temellerini anlayarak, etrafımızdaki evreni daha iyi anlayabiliriz.
VII. Yıldız Çekiminin Geleceği
Yıldız çekiminin geleceği ümit vericidir. Yer çekimine dair anlayışımız gelişmeye devam ettikçe, etrafımızdaki evreni daha iyi anlayabileceğiz. Yıldız çekimi, yıldızların ve galaksilerin oluşumunda ve evriminde mühim bir rol oynar ve bununla beraber büyük kütleli nesnelerin etrafındaki ışığın bükülmesinden de mesuldür. Yıldız çekimini inceleyerek, yer çekiminin doğası ve evrendeki görevi ile alakalı daha çok şey öğrenebiliriz.
Gelecek yıllarda, star çekimine ilişik anlayışımızda yeni ilerlemeler görmeyi bekleyebiliriz. Yeni teleskoplar ve aletler yıldızları ve galaksileri daha detaylı bir halde gözlemlememizi sağlayacak ve yeni kuramsal modeller, yer çekimi ile öteki kuvvetler arasındaki kompleks etkileşimleri anlamamıza destek olacak. Yıldız çekimi ile alakalı daha çok şey öğrendikçe, etrafımızdaki evreni ve içerisindeki yerimizi daha iyi anlayabileceğiz.
Bu makalede, star çekiminin temellerini ele aldık. Yer çekiminin, nesneleri birbirine çeken temel bir tabiat kuvveti bulunduğunu öğrendik. Yer çekiminin gücü, nesnelerin kütlesine ve aralarındaki mesafeye bağlıdır. Yıldız çekimi, yıldızlar ve öteki gök cisimleri içinde tesir eden yer çekimi kuvvetidir. Yıldızların ve galaksilerin oluşumundan ve evriminden mesuldür.
Yıldız çekimi kompleks bir olgudur ve bu mevzuda hâlâ bilmediğimiz fazlaca şey var. Sadece, şu anda yürütülen araştırmalar, tabiatın bu mühim kuvvetini daha iyi anlamamıza destek oluyor.
Sıkça Sorulan Mevzular
Bu kısımda star çekimi ile alakalı en sık sorulan sorulardan kimilerine yanıt vereceğiz.
Yıldız çekimi nelerdir?
Yıldız çekimi, yıldızlar ve öteki gök cisimleri içinde tesir eden çekim kuvvetidir. Elektromanyetizma, kuvvetli nükleer qüç ve cılız nükleer kuvvetle beraber tabiatın dört temel kuvvetinden biridir.
Yıldızların kütle çekimi yıldızların ve uzaydaki öteki cisimlerin hareketini iyi mi etkisinde bırakır?
Yıldız çekimi, yıldızların ve galaksilerin oluşumundan ve evriminden mesuldür. Ek olarak gezegenlerin, uyduların ve kuyruklu yıldızların hareketinde de rol oynar.
Yıldızlar iyi mi kaynaklanır ve evrimleşir?
Yıldızlar, gaz ve toz bulutları kendi kütle çekimleri altında çöktüğünde kaynaklanır. Bulut çökerken ısınır ve tazyik artar. Bu, bulutun daha yoğun ve daha sıcak bulunmasına yol açar ve nihayetinde bulutun çekirdeği nükleer füzyonu başlatacak kadar ısınır. Bir yıldızın parlamasını elde eden şey budur.
Bir star yandıkça kütle kaybeder. Bu kütle ışınım ve güneş rüzgarı kanalıyla kaybolur. Kütle kaybı yıldızın yavaşça büzülmesine ve daha sıcak hale gelmesine yol açar. Bu süreç star yakıtı bitene ve ölene kadar süre gelir.
Yer çekimi ile evrenin genişlemesi içinde iyi mi bir ilişki vardır?
Evrenin genişlemesi karanlık enerjinin gücünden doğar. Karanlık enerji, evrenin giderek artan bir hızla genişlemesine yol açan esrarlı bir güçtür. Yerçekimi evreni yine bir araya getirmeye çalışıyor, sadece karanlık enerji kazanıyor.
Evrenin genişlemesi fizikteki en büyük gizemlerden biridir. Bilim adamları hala buna neyin sebep bulunduğunu anlamaya çalışıyorlar.
S: Yerçekimi nelerdir?
A: Yerçekimi, kütleli iki nesne arasındaki çekim kuvvetidir. Tabiat ananın dört temel kuvvetinin en zayıfıdır, sadece bununla beraber evrenin yapısını ve evrimini kestirmek için en mühim olanıdır.
S: Yerçekimi yıldızların ve uzaydaki öteki cisimlerin hareketini iyi mi etkisinde bırakır?
A: Yerçekimi nesneleri birbirine doğru çeker. Bu qüç yıldızların ve gezegenlerin oluşumundan ve galaksiler içerisindeki nesnelerin hareketinden mesuldür.
S: Yıldızlar iyi mi kaynaklanır ve evrimleşir?
A: Yıldızlar, gaz ve toz bulutları kendi kütle çekimleri altında çöktüğünde kaynaklanır. Gaz ve toz yoğunlaştıkça ısınır ve parlamaya adım atar. Yıldızlar, yaşamlarının çoğunu çekirdeklerinde hidrojen yakıtı yakarak istikrarlı bir durumda geçirirler. Bir star hidrojen yakıtı bittiğinde evrimleşmeye adım atar ve nihayetinde ölür.
S: Yer çekimi ile evrenin genişlemesi içinde iyi mi bir ilişki vardır?
A: Evrenin genişlemesi karanlık enerji kuvvetinden doğar. Karanlık enerji, evrenin hızlanan genişlemesinden görevli olduğu kabul edilen esrarlı bir kuvvettir. Yerçekimi, evreni yine bir araya getiren kuvvettir. İki qüç kırılgan bir dengededir ve uzun solukta hangi kuvvetin kazanacağı hemen hemen bilinmemektedir.
0 Yorum