I. Kuasar nelerdir?
II. Kuasarlar iyi mi doğar?
III. Kuasarların değişik türleri nedir?
IV. Kuasarlar enerjiyi iyi mi yayarlar?
V. Kuasarlar ne kadar uzaktadır?
VI. Kuasarların geleceği nelerdir?
VII. Kuasarlar ve Büyük Patlama
VIII. Kuasarlar ve kara delikler
IX. Kuasarlar ve astronomi
Sıkça Sorulan Sorular
| Kuasar | Kara delik |
|---|---|
| Kuasar, uzayda büyük oranda enerji yürüyerek oldukca parlak bir cisimdir. | Kara delik, yer çekiminin o denli kuvvetli olduğu, ışığın bile hiç bir şeyin kaçamadığı bir feza bölgesidir. |
| Kuasarlar süper kütleli kara deliklerden güç alırlar. | Kara delikler, bir yıldızın kendi kütle çekimi altında çökmesiyle doğar. |
| Kuasarlar bir çok etken galaksinin merkezinde bulunur. | Kara delikler bir çok galaksinin merkezinde bulunur. |
| Kuasarlar erken evrenin incelenmesi açısından oldukca önemlidir. | Kara delikler galaksilerin iyi mi oluştuğunu ve evrimleştiğini tahmin etmek açısından önemlidir. |
Kuasar nelerdir?
Bir kuasar, radyo dalgaları, görünür fer ve X ışınları da dahil olmak suretiyle büyük oranda elektromanyetik ışınım yürüyerek parlak, kompakt ve son aşama enerjik bir nesnedir. Kuasarların süper kütleli kara delikler tarafınca güçlendirildiğine inanılmaktadır ve evrendeki en parlak nesnelerdir.
III. Kuasarların değişik türleri nedir?
Kuasarlar iki ana türe ayrılır:
Tip 1 kuasarların jetlerinin ekseni süresince direkt görüntülendiği düşünülürken, tip 2 kuasarların açılı olarak görüntülendiği düşünülüyor.
Kuasarlar ek olarak toplam enerji çıktılarının bir ölçüsü olan parlaklıklarına gore de sınıflandırılırlar.
En parlak kuasarlara hiper-parlak kuasarlar denir ve 10^48 erg/s’den daha büyük bir parlaklığa sahiptirler.
IV. Kuasarlar enerjiyi iyi mi yayarlar?
Kuasarlar, radyo dalgaları, görünür fer, morötesi fer, X ışınları ve gama ışınları dahil olmak suretiyle elektromanyetik ışınım biçiminde enerji yayar. Enerji, kuasarın merkezindeki süper kütleli bir kara delik tarafınca yayılır. Kara delik çevresinden madde biriktirir ve bu madde kara deliğin çevresinde bir birikim diski oluşturur. Birikim diski oldukca sıcaktır ve kara deliğe doğru sarmal bir halde ilerlerken ışınım yayar.
Bir kuasarın yaymış olduğu enerji miktarı kara deliğin kütlesine ve maddenin biriktiği hıza bağlıdır. En kuvvetli kuasarlar en büyük kara deliklere ve en yüksek birikme hızlarına haiz olanlardır. Bu kuasarlar bir trilyon güneş kadar enerji yayabilir.
Kuasarlar evrendeki en parlak nesnelerden biridir. O denli parlaktırlar ki milyarlarca fer yılı öteden görülebilirler. Kuasarlar ek olarak evrendeki en enerjik nesnelerden biridir. Herhangi bir öteki astronomik nesneden daha çok enerji yayarlar.
V. Kuasarlar ne kadar uzaktadır?
Kuasarlar, gözlemlenebilir evrenin kenarında bulunan son aşama uzak nesnelerdir. En uzak kuasarlar o denli uzaktadır ki ışıklarının Dünya’ya yetişmesi milyarlarca sene devam etmiştir. Bu, bu kuasarları milyarlarca sene ilkin, kainat oldukca daha gençken gördüğümüz demektir.
Bir kuasarın uzaklığı, evrenin genişlemesi sebebiyle ışığının dalga uzunlukta gerçekleştirilen bir kayma olan kırmızıya kaymasını ölçerek tahmin edilebilir. Kırmızıya kayma ne kadar büyükse, kuasar o denli uzaktadır.
En uzak kuasarların kırmızıya kaymaları z > 7’dir, bu da 13 milyar fer yılından daha uzakta oldukları demektir. Bu kuasarlar o denli uzaktadır ki yalnızca Hubble Feza Teleskobu kullanılarak görülebilirler.
Bir kuasarın uzaklığı önemlidir bu sebeple bizlere ne kadar geriye baktığımızı söyler. En uzak kuasarları inceleyerek evrenin erken zamanı hakkındaki data edinebiliriz.
Kuasar nelerdir?
Kuasar, oldukca parlak, kompakt ve uzak bir astronomik nesnedir. Devasa yükseklikte bir miktarda madde biriktiren bir galaksinin etken galaktik çekirdeği (AGN) olduğuna inanılmaktadır. Kuasarlar evrendeki en parlak nesnelerdir ve bütün elektromanyetik spektrum süresince ışınım yayarlar.
VII. Kuasarlar ve Büyük Patlama
Kuasarların, Büyük Patlama’dan sonrasında evrende oluşan ilk nesneler olduğu düşünülüyor. Büyük yıldızların kendi kütle çekimleri altında çökmesiyle oluşan süper kütleli kara delikler tarafınca güçlendirildiğine inanılıyor. Kara deliğin yoğun kütle çekim alanı, maddenin içe doğru sarmal bir halde hareket etmesine yol açar ve bu madde ondan sonra aşırı yüksek sıcaklıklara ısıtılır. Bu yüksek sıcaklıktaki madde, kuasarlar olarak gördüğümüz radyasyonu yayar.
Kuasarlar önemlidir bu sebeple bizlere erken evrene dair bir perspektif sağlarlar. Ek olarak süper kütleli kara deliklerin oluşumunu ve evrimini tahmin etmek için de önemlidirler.
Kuasarlar ve kara delikler
Kuasarların süper kütleli kara delikler tarafınca güçlendirildiği düşünülüyor. Bu kara deliklerin yoğun yer çekimi maddeyi çeker, bu da son aşama yüksek sıcaklıklara ısıtılır ve ışınım yayar. Bu radyasyonu kuasarlardan gelen fer olarak görürüz.
Kuasarlar ve kara delikler arasındaki ilişki hala tam olarak anlaşılamamıştır. Birtakım bilim adamları bütün kuasarların kara delikler içerdiğine inanırken, ötekiler birtakım kuasarların star oluşumu benzer biçimde başka mekanizmalarla çalıştırılabileceğine inanmaktadır.
Kuasarlar önemlidir bu sebeple bizlere erken evrene dair bir perspektif sağlarlar. Evrendeki en uzak nesnelerden bazılarıdır ve onları inceleyerek evrenin iyi mi oluştuğunu ve evrimleştiğini öğrenebiliriz.
Kuasarlar evrendeki en büyüleyici ve esrarengiz nesnelerden biridir. İnanılmaz derecede parlak, enerjik ve uzaktırlar ve bizlere evrenin erken zamanı hakkındaki oldukca şey anlatabilirler.
Kuasarlar süper kütleli kara delikler tarafınca desteklenir ve fer, radyo dalgaları ve X ışınları benzer biçimde çok önemli oranda enerji yayarlar. Etken olarak star meydana getiren galaksilerin çekirdekleri oldukları düşünülmektedir.
Kuasarlar önemlidir bu sebeple galaksilerin oluşumunu ve evrimini anlamamıza destek olabilirler. Ek olarak bizlere evrenin zamanı hakkındaki data verebilirler ve kara deliklerin doğasını anlamamıza destek olabilirler.
Kuasarlar nispeten yeni bir keşiftir ve hala gökbilimciler tarafınca incelenmektedir. Onlar hakkındaki daha çok şey öğrendikçe, kainat ve içerisindeki yerimiz hakkındaki daha iyi bir seka kazanacağız.
S: Kuasar nelerdir?
A: Bir kuasar, etken bir galaksinin oldukca parlak ve enerjik merkezidir. Süper kütleli bir kara delik tarafınca desteklenir.
S: Kuasarlar iyi mi doğar?
A: Kuasarlar, süper kütleli bir kara delik etken olarak madde biriktirdiğinde doğar. Madde kara deliğe düşer ve devasa yükseklikte sıcaklıklara ısıtılarak büyük oranda enerji yayar.
S: Kuasarların değişik türleri nedir?
A: İki ana kuasar türü vardır: radyo kuasarları ve optik kuasarları. Radyo kuasarları radyo dalga boylarında daha çok enerji yayar, optik kuasarlar ise optik dalga boylarında daha çok enerji yayar.
0 Yorum