Güneş sistemi, sekiz gezegen, bir cüce gezegen ve Güneş’in çevresinde dönen birçok uydu, asteroit, kuyruklu star ve meteoroidden oluşan bir topluluktur. Güneş, güneş sistemindeki en büyük nesnedir ve güneş sisteminin hacminin %99’undan fazlasını oluşturur. Gezegenlerin tüm bunlar kaya ya da gazdan kaynaklanır ve Güneş’in çevresinde saat yönünün bilakis rotatif. Cüce gezegen Plüton, Neptün’ün yörüngesinin ötesinde buzlu nesnelerin bulunmuş olduğu bir bölge olan Kuiper Kuşağı’nda yer alır.
Güneş
Güneş, parlayan gazlardan oluşan sıcak bir top olan bir yıldızdır. Güneş, güneş sisteminin merkezidir ve gezegenlere fer ve sıcaklık sağlar. Güneş, hidrojen ve helyumdan kaynaklanır ve çapı Dünya’nın ortalama 109 katıdır. Güneş ortalama 4,6 milyar yaşındadır ve 5 milyar sene daha yaşaması beklenmektedir.
Gezegenler
Güneş sistemindeki gezegenler Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün ve Plüton’dur. Gezegenlerin tüm bunlar değişik boyutlardadır ve değişik bileşimlere haizdir. Merkür en minik gezegendir ve sıklıkla kayadan kaynaklanır. Venüs en sıcak gezegendir ve kalınca bir karbondioksit atmosferiyle kaplıdır. Dünya, hayatın desteklendiği malum tek gezegendir. Mars, ince bir atmosfere ve kraterler ve volkanlarla kaplı bir yüzeye haiz kırmızı bir gezegendir. Jüpiter en büyük gezegendir ve sıklıkla hidrojen ve helyumdan kaynaklanır. Satürn de bir gaz devidir ve halkalarıyla bilinir. Uranüs ve Neptün buz devleridir ve sıklıkla buz ve kayadan kaynaklanır. Plüton, Kuiper Kuşağı’nda bulunan bir cüce gezegendir.
Aylar
Güneş sistemindeki gezegenlerin yörüngelerinde dönen uyduları vardır. Dünya’nın bir uydusu vardır, Luna. Mars’ın iki uydusu vardır, Phobos ve Deimos. Jüpiter’in 79 uydusu, Satürn’ün 62 uydusu, Uranüs’ün 27 uydusu, Neptün’ün 14 uydusu ve Plüton’un beş uydusu vardır.
Cüce Gezegenler
Plüton, Kuiper Kuşağı’nda bulunan bir cüce gezegendir. Plüton, Ay ile neredeyse aynı boyuttadır ve kırmızımsı bir yüzeye haizdir. Plüton bir zamanlar bir gezegen olarak kabul ediliyordu, sadece 2006’da cüce gezegen olarak yine sınıflandırıldı.
Asteroitler
Asteroitler, Güneş’in çevresinde dönen minik, kayalık nesnelerdir. Asteroitler, Mars ve Jüpiter’in yörüngeleri arasındaki bir feza bölgesi olan asteroit kuşağında bulunur. En büyük asteroit, cüce gezegen Plüton’un büyüklüğünde olan Ceres’tir.
Kuyrukluyıldızlar, Güneş’in çevresinde dönen minik, buzlu nesnelerdir. Kuyrukluyıldızlar, Neptün’ün yörüngesinin ötesindeki bir feza bölgesi olan Oort Bulutu’nda bulunur. Bir kuyrukluyıldız Güneş’e yaklaştığında ısınır ve buzlu yüzeyi buharlaşmaya adım atar. Buharlaşan gaz, kuyrukluyıldızı çevreleyen bir toz ve gaz bulutu olan bir koma oluşturur. Kuyrukluyıldızın kuyruğu, Güneş’ten akan yüklü parçacıklardan oluşan bir akım olan güneş rüzgarı tarafınca oluşturulur.
Meteoroidler, Güneş’in çevresinde dönen minik, kayalık nesnelerdir. Meteoroidler asteroitlerden ve kuyruklu yıldızlardan daha küçüktür. Bir meteoroid Dünya atmosferine girdiğinde yanar ve meteor adında olan bir fer çizgisi üretir.
Gezegenler arası ortam, güneş sistemindeki gezegenler arasındaki boşluktur. Gezegenler arası ortam toz, gaz ve radyasyondan kaynaklanır.
S: Güneş sistemindeki en büyük gezegen hangisidir?
A: Jüpiter, Güneş Sistemi’ndeki en büyük gezegendir.
S: Güneş sistemindeki en minik gezegen hangisidir?
A: Merkür Güneş Sistemi’ndeki en minik gezegendir.
S: Dünyanın kaç uydusu var?
A: Dünya’nın bir ayı var, Luna
| Hususiyet | Tarif |
|---|---|
| Güneş Sistemi | Güneş sistemi, sekiz gezegen, bir cüce gezegen ve Güneş’in yörüngesinde dönen birçok uydu, asteroit, kuyruklu star ve meteordan oluşan bir topluluktur. |
| Astral | Astral, yıldızlarla ya da uzayla alakalı her şeyi anlatım eder. |
| Dış Feza | Feza, Dünya atmosferinin ötesindeki feza bölgesidir. |
| Gezegenler | Gezegenler bir yıldızın yörüngesinde dönen büyük, yuvarlak cisimlerdir. |
| Yıldızlar | Yıldızlar, kendi kütle çekimleri yardımıyla bir arada tutulan büyük, parlak nesnelerdir. |
II. Güneş
Güneş, güneş sistemimizin merkezindeki yıldızdır. Fer ve sıcaklık yürüyerek parlayan gazlardan oluşan sıcak bir toptur. Güneş, güneş sistemimizdeki en büyük nesnedir ve güneş sisteminin hacminin %99,8’inden fazlasını oluşturur.
Güneş, Dünya’nın çapının ortalama 109 katıdır ve hacmi Dünya’nınkinin ortalama 330.000 katıdır. Güneş’in yüzey sıcaklığı ortalama 5.778 K’dir (9.941°F).
Güneş, Dünya’daki hayat için enerji deposudur. Bitkilerin büyümesini ve hayvanların hayatta kalmasını elde eden sıcaklık ve ışığı sağlar. Güneş ek olarak Dünya’nın havasını ve iklimini de yönlendirir.
III. Gezegenler
Güneş sistemimizdeki gezegenler iki ana gruba ayrılır: iç gezegenler ve dış gezegenler. İç gezegenler Merkür, Venüs, Dünya ve Mars’tır. Tüm bunlar Güneş’e nispeten yakındır ve tüm bunlar katı maddeden kaynaklanır. Dış gezegenler Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’dür. Güneş’ten daha uzaktadırlar ve tüm bunlar gaz ve buzdan kaynaklanır.
Her gezegenin kendine has benzersiz özellikleri vardır. Merkür, Güneş’e en yakın ve en minik gezegendir. Oldukça ince bir atmosfere haiz sıcak, çorak bir dünyadır. Venüs, Güneş’e en yakın ikinci gezegendir. Kalınca sülfürik asit bulutlarıyla kaplıdır ve devasa yükseklikte bir yüzey sıcaklığına haizdir. Dünya, Güneş’e en yakın üçüncü gezegendir. Güneş sistemimizde hayatı desteklediği malum tek gezegendir. Mars, Güneş’e en yakın dördüncü gezegendir. Tozlu bir yüzeye ve ince bir atmosfere haiz kırmızı bir gezegendir.
Jüpiter Güneş’ten beşinci gezegendir. Güneş sistemimizdeki en büyük gezegendir ve sıklıkla hidrojen ve helyumdan kaynaklanır. Satürn Güneş’ten altıncı gezegendir. Buz ve kayadan oluşan güzel halkalarıyla bilinir. Uranüs Güneş’ten yedinci gezegendir. Oldukça kalınca bir atmosfere haiz soğuk, mavi bir gezegendir. Neptün Güneş’ten sekizinci ve en uzak gezegendir. Oldukça kalınca bir atmosfere haiz soğuk, mavi bir gezegendir.
IV. Aylar
Güneş Sistemi’nin uyduları gezegenlerin çevresinde dönen naturel uydulardır. Güneş Sistemi’nde 175 malum uydu vardır ve bunların 53’ü yörüngede dönen gezegenler ve cüce gezegenlerdir. Güneş Sistemi’ndeki en büyük uydu, Jüpiter’in çevresinde dönen Ganymede’dir. En minik uydu ise Jüpiter’in çevresinde dönen Metis’tir.
Güneş Sistemi’nin uyduları iki ana kategoriye ayrılır: tertipli uydular ve gayri muntazam uydular. Tertipli uydular, gezegenin dönüşüyle aynı yönde yörüngede olanlardır ve çoğu zaman gezegene yakın mesafede bulunurlar. Gayri muntazam uydular, gezegenin dönüşüyle ters yönde yörüngede olanlardır ve çoğu zaman gezegenden daha uzakta bulunurlar.
Güneş Sistemi’nin uyduları gezegenlerinin evriminde mühim bir rol oynar. Gezegenin yörüngesini sabitlemeye destek olabilirler ve ek olarak su ve öteki kaynakların kaynağını sağlayabilirler. Güneş Sistemi’nin uyduları da büyüleyici bir emek harcama nesnesidir ve güneş sistemimizin erken evveliyatına bir bakış sunarlar.
V. Cüce Gezegenler
Cüce gezegenler, Güneş’in çevresinde dönen sadece gezegen olarak kabul edilebilecek kadar büyük olmayan bir nesne sınıfıdır. Çoğu zaman Plüton’dan daha küçüktürler ve gayri muntazam yörüngelere sahiptirler. Şu anda malum beş cüce gezegen vardır: Ceres, Plüton, Eris, Haumea ve Makemake.
Ceres, ortalama 950 kilometrelik çapıyla en büyük cüce gezegendir. Mars ve Jüpiter arasındaki asteroit kuşağında yer alır. Plüton, ortalama 2.370 kilometrelik çapıyla ikinci büyük cüce gezegendir. Neptün’ün ötesinde Kuiper kuşağında yer alır. Eris, ortalama 2.326 kilometrelik çapıyla üçüncü büyük cüce gezegendir. O da Kuiper kuşağında yer alır. Haumea, ortalama 1.515 kilometrelik çapıyla dördüncü büyük cüce gezegendir. Kuiper kuşağının ötesindeki dağınık diskte yer alır. Makemake, ortalama 1.480 kilometrelik çapıyla beşinci büyük cüce gezegendir. O da dağınık diskte yer alır.
Cüce gezegenler entresan ve muhtelif bir nesne grubudur. Güneş sistemimizin karmaşa ve dinamik bir yer bulunduğunu hatırlatır.
VI. Asteroitler
Asteroitler, Güneş’in çevresinde dönen minik, kayalık nesnelerdir. Çoğu zaman Mars ve Jüpiter’in yörüngeleri içinde bulunan asteroit kuşağında bulunurlar. Asteroitlerin boyutları birkaç metreden yüzlerce kilometreye kadar değişmiş olur. En büyük asteroit, ortalama 950 kilometre çapındaki Ceres’tir.
Asteroitlerin erken güneş sisteminin kalıntıları olduğu düşünülüyor. Güneş ve gezegenler yaratıldığında oluştukları düşünülüyor. Gezegenler oluşurken güneş sistemindeki materyalin çoğunu süpürdüler. Sadece, bir miktar materyal geride kaldı ve bu materyal asteroit kuşağını oluşturdu.
Asteroitler önemlidir zira erken güneş sistemi ile alakalı data sağlayabilirler. Ek olarak kıymetli minerallerin deposu da olabilirler. Sadece asteroitler tehlikeli de olabilir. Bir asteroit Dünya’ya çarparsa, yaygın hasara yol açabilir.
VII. Kuyrukluyıldızlar
Kuyrukluyıldızlar, Güneş’in çevresinde dönen minik, buzlu cisimlerdir. Çoğu zaman bir koma ya da gaz ve toz bulutu ile çevrili bir buz ve toz çekirdeğinden oluşurlar. Bir kuyrukluyıldız Güneş’e yaklaştığında, çekirdeğindeki buz buharlaşmaya adım atar ve milyonlarca mil uzayabilen bir gaz ve toz kuyruğu oluşturur.
Kuyrukluyıldızlar mahrek periyotlarına nazaran sınıflandırılır. Kısa periyotlu kuyrukluyıldızların mahrek periyotları 200 yıldan azken, uzun periyotlu kuyrukluyıldızların mahrek periyotları 200 yıldan fazladır.
Kuyrukluyıldızlar gökyüzünde nispeten nadir bulunan bir görüntüdür, sadece göründüklerinde oldukca olağanüstü olabilirler. Bütün zamanların en meşhur kuyrukluyıldızı, her 76 yılda bir Güneş Sistemi’nin iç bölümüne geri dönen Halley Kuyrukluyıldızı’dır.
Kuyrukluyıldızlar önemlidir zira bizlere Güneş Sistemi’nin erken zamanı ile alakalı data sağlayabilirler. Ek olarak, Dünya’daki hayatın oluşumunda mühim olabilecek su ve doğal bileşikler şeklinde uçucu maddelerin kaynağıdırlar.
Meteoritler
Meteoritler, Güneş’in yörüngesinde dönen minik, kayalık nesnelerdir. Çoğu zaman bir metreden daha minik çaplıdırlar, sadece bazıları daha büyük olabilir. Meteoritler çoğu zaman Mars ve Jüpiter arasındaki asteroit kuşağında bulunur. Sadece, Kuiper Kuşağı ve Oort Bulutu şeklinde güneş sisteminin öteki kısımlarında da bulunabilirler.
Bir meteoroid Dünya atmosferine girdiğinde buna meteor denir. Atmosferle sürtünme sebebiyle meteoroid ısındıkça parlamaya adım atar ve gökyüzünde bir fer çizgisi oluşturur. Bu fer çizgisine meteor yağmuru denir.
Bir çok meteoroid atmosferde tamamen yanar, sadece bazıları hayatta kalabilir ve yere ulaşabilir. Bu meteorlara meteorit denir. Meteoritler kaya, metal ve buz şeklinde muhtelif malzemelerden oluşabilir.
Meteoritler bilim adamları için önemlidir zira güneş sisteminin erken zamanı ile alakalı data sağlayabilirler. Bilim adamları meteorları inceleyerek güneş sisteminin bileşimi ve iyi mi oluştuğu ile alakalı data edinebilirler.
IX. Gezegenlerarası Ortam
Gezegenler arası ortam, güneş sistemimizdeki gezegenler arasındaki feza bölgesidir. Güneş rüzgarı adında olan ince, narin bir gazdan, toz parçacıklarından ve kozmik ışınlardan kaynaklanır. Güneş rüzgarı, Güneş’in atmosferinden yayılan yüklü parçacık akışıdır. Protonlardan, elektronlardan ve alfa parçacıklarından kaynaklanır. Gezegenler arası ortamdaki toz parçacıkları çoğu zaman küçüktür ve boyutları birkaç mikrometreden birkaç milimetreye kadar değişmiş olur. Kozmik ışınlar, güneş sistemimizin dışından meydana gelen yüksek enerjili parçacıklardır. Protonlardan, elektronlardan ve nötronlardan oluşurlar.
Gezegenler arası ortam, güneş sisteminin evriminde mühim bir rol oynar. Gezegenleri Güneş’ten gelen zararı dokunan radyasyondan korumaya destek verir. Ek olarak Güneş’ten gezegenlere sıcaklık taşınmasına destek verir. Gezegenler arası ortam ek olarak kuyrukluyıldızların ve asteroitlerin oluşumu için bir araç-gereç deposudur.
S: Güneş sistemi nelerdir?
A: Güneş sistemi, Güneş’in yörüngesinde dönen sekiz gezegen, bir cüce gezegen ve oldukca sayıda uydu, asteroit, kuyruklu star ve meteordan oluşan bir topluluktur.
S: Güneş sistemindeki gezegenler hangileridir?
A: Güneş sistemindeki gezegenler Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’dür.
S: Güneş sistemindeki uydular hangileridir?
A: Güneş sistemindeki uydular gezegenlerin naturel uydularıdır. Güneş sisteminde malum 200’den fazla uydu vardır.
0 Yorum