Gümüş Tepsi Dolu Bir Hayat İçin Geriatrik Beslenme Rehberi

II. Geriatrik beslenme nelerdir?

III. Geriatrik beslenme niçin önemlidir?

IV. Yaşlılarda sık görülen beslenme sorunları

V. Yaşlılarda beslenme durumu iyi mi iyileştirilir?

VI. Yaşlılar için beslenme önerileri

VII. Yaşlılar için takviyeler

VIII. Yaşlılar için besin güvenliği

IX. Yaşlılar için dışarıda yiyecek yeme ve yolculuk

Sık Sorulan Sorular

Antet	Özellikler
Geriatrik beslenme	Yaşlıların beslenme durumu iyi mi iyileştirilebilir? Yaşlılar için hangi yiyecekler iyidir? Yaşlılarda beslenmeyle alakalı hastalıklar iyi mi önlenir yahut yönetilir?
Büyükanne yemeği	Yaşlılar için iyi olan rahatlatıcı yiyecekler Yaşlıların kolayca hazırlayabileceği tarifler Çiğneme yahut yutma güçlüğü çeken yaşlılara beslenme hikayesinde ipuçları
Yaşlı beslenmesi	Yaşlıların beslenme gereksinimleri Yaşlıların gerekseme duydukları gıdaları aldıklarından iyi mi güvenli olunur? Bütçenize müsait sıhhatli beslenme ipuçları
Yaşlı bakımı	Yaşlılar için bir hayat camiası iyi mi seçilir Yaşlı bakım deneyiminizden en iyi halde istifade etmek için ipuçları Yaşlı bakım topluluklarında yaşayan yaşlılar için kaynaklar
Yaşlılara hususi yemekler	Sıhhatli yaşlı yiyecekleri nerede bulunur Evde sıhhatli yaşlı yiyecekleri iyi mi hazırlanmış olur Bütçenize müsait sıhhatli beslenme ipuçları

II. Geriatrik beslenme nelerdir?

Geriatrik beslenme, yaşlı yetişkinlerin beslenme ihtiyaçlarına odaklanan beslenme dalıdır.

İnsanlar yaşlandıkça beslenme gereksinimleri değişmiş olur. Bunun sebebi, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım faktördür:

• Metabolizmadaki değişimler
• İştahta değişimler
• Hazım sistemindeki değişimler
• Bağışıklık sistemindeki değişimler
• Kronik rahatsızlık riskinin artması

Geriatrik beslenme uzmanları, yaşlı yetişkinlerle beraber emek harcayarak onların hususi gereksinimlerini karşılayan kişiselleştirilmiş beslenme planları geliştirir. Bu planlar, kişinin yaşını, esenlik durumunu ve hayat tarzını dikkate alır.

Geriatrik beslenme sıhhatli yaşlanmanın mühim bir parçasıdır. Sıhhatli bir rejimle, yaşlı yetişkinler sağlıklarını ve bağımsızlıklarını koruyabilir ve kronik rahatsızlık risklerini azaltabilirler.

III. Geriatrik beslenme niçin önemlidir?

Geriatrik beslenme birçok nedenden ötürü önemlidir.

Evvela, insanoğlu yaşlandıkça vücutları beslenme gereksinimlerini etkileyebilecek bir takım değişikliğe uğrar. Mesela, yaşlı insanlarda çoğu zaman iştah azalması, mide asidi üretiminin azalması ve gıda emiliminin azalması görülür. Bu değişimler yaşlı insanların gerekseme duydukları gıdaları yemeklerden almasını zorlaştırabilir.

İkinci olarak, yaşlı insanların kalp hastalığı, nüzul, diyabet ve kanser şeklinde kronik hastalıklara yakalanma olasılığı daha yüksektir. Bu hastalıklar beslenme gereksinimlerini da etkileyebilir. Mesela, kalp hastalığı olan kişilerin doymuş yağ ve kolesterol alımını sınırlamaları gerekebilir. Diyabetli kişilerin düşük karbonhidratlı bir rejimle kan şekeri seviyelerini denetim etmeleri gerekebilir.

Üçüncüsü, yaşlı insanların yiyeceklerle etkileşime girebilen ilaçlar alma olasılığı daha yüksektir. Mesela, birtakım ilaçlar mide bulantısı, kusma yahut ishale niçin olabilir ve bu da kifayetsiz besin alımına yol açabilir. Öteki ilaçlar gıda emilimini azaltabilir ve bu da gıda eksikliklerine yol açabilir.

Bütün bu nedenlerden ötürü, yaşlı insanların beslenme gereksinimlerini karşılayan sıhhatli bir rejim yemeleri önemlidir. Sıhhatli bir rejim, yaşlı insanların sağlıklarını korumalarına, kronik rahatsızlıkları önlemelerine ve kronik rahatsızlıkların semptomlarını yönetmelerine destek olabilir.

IV. Yaşlılarda sık görülen beslenme sorunları

Yaşlılarda en sık görülen beslenme problemlerinden bazıları şunlardır:

• Kifayetsiz beslenme
• Kifayetsiz beslenme
• Avitaminoz
• Mineral eksiklikleri
• Aşırı kiloluluk
• Susuz kalma
• Öğrenme
• Disfaji (Yutma güçlüğü)
• Odinofaji

Bu problemler, aşağıdakiler şeklinde bir takım esenlik komplikasyonuna yol açabilir:

• Zayıflık
• Tükenmişlik
• Şelaleler
• Enfeksiyonlar
• Demans
• Kalp hastalığı
• Nüzul
• Kanser

Yaşlıların esenlik ve refahını iyileştirmek için bu beslenme sorunlarının ele katılması önemlidir.

V. Yaşlılarda beslenme durumu iyi mi iyileştirilir?

Yaşlılarda beslenme durumunu iyileştirmek için yapılabilecek bir takım şey vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:

• Meyve, sebze ve tam tahıllar açısından varlıklı sıhhatli bir rejim yiyecek
• Bilhassa balık, tavuk ve fasulye şeklinde yağsız kaynaklardan kafi protein almak
• Kafi sıvı, bilhassa su tüketin
• Günlük multivitamin ve mineral takviyesi almak
• Tertipli öğünler ve atıştırmalıklar yediğinizden güvenli olun
• Öğün atlamaktan yahut uzun vakit yiyecek yemeden kalmaktan kaçının
• Yavaş yiyecek ve yemekleri iyice çiğnemek
• Yiyeceklere baharat, ot ve baharatlar ilave ederek lezzet katmak

Ek olarak, yaşlı ferdin sıhhatli yemeklere erişebildiğinden ve bu tarz şeyleri hazırlayıp yiyebildiğinden güvenli olmak önemlidir. Bu, ev ortamında birtakım değişimler yapmayı gerektirebilir; sözgelişi, hazır atıştırmalıklar sağlamak, döşek odasına bir mikrodalga fırın oluşturmak yahut yiyecek hazırlamada destek olması için bir ev esenlik görevlisi tutmak.

Bu ipuçlarını takip ederek yaşlıların beslenme durumlarını iyileştirmek ve uzun ve sıhhatli bir hayat sürmelerine destek olmak mümkündür.

VI. Yaşlılar için beslenme önerileri

Amerikalılar İçin Beslenme Kılavuzları (DGA), yaşlılar da dahil olmak suretiyle her yaştan insan için sıhhatli beslenme önerileri sunar. DGA, yetişkinlerin ve daha yaşlıların şunları tüketmesini önerir:

• Muhtelif meyve ve sebzeler
• Tam tahıllar
• Yağsız protein
• Azca yağlı süt ürünleri
• Sıhhatli yağlar
• su

DGA ek olarak yetişkinlerin ve ileri yaştakilerin şu gıdaların alımını sınırlamalarını öneriyor:

• Eklenen şekerler
• Doymuş ve trans yağlar
• Tuz

DGA’yı takip etmenin yanı sıra, yaşlı insanların beslenme durumlarını iyileştirmek için yapabilecekleri birkaç şey daha vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:

• Gün süresince ufak ve sık öğünler yiyecek
• Bolca sıvı tüketin
• Günlük multivitamin ve mineral takviyesi almak
• Tertipli egzersiz yapmak
• Kronik rahatsızlıkların yönetimi

Yaşlılar bu ipuçlarını izleyerek sağlıklarını ve refahlarını koruyabilirler.

VII. Yaşlılar için takviyeler

İnsanlar yaşlandıkça, vücutları yemeklerden gıdaları eskisi kadar iyi ememeyebilir. Bu, kronik rahatsızlık ve öteki esenlik sorunları riskini artırabilen bir takım gıda eksikliğine yol açabilir.

Takviye almak, yaşlıların sıhhatli kalmak için gerekseme duydukları gıdaları almalarını sağlamaya destek olabilir. Sadece, birtakım takviyeler ilaçlarla yahut öteki esenlik durumlarıyla etkileşime girebileceğinden, herhangi bir takviye almadan ilkin bir doktorla görüşmek önemlidir.

Yaşlılara tavsiye edilen en yaygın takviyelerden bazıları şunlardır:

• D vitamini
• Kalsiyum
• Ütü
• Folat
• B12

Yaşlıların aşağıdaki gıda maddelerini kafi oranda aldığından güvenli olmak da önemlidir:

• Protein
• Karbonhidratlar
• Yağlar
• Lif

Sıhhatli bir rejim yapmak ve tertipli egzersiz yapmak, iyi sağlığı korumak ve kronik rahatsızlıkları önlemek için en iyi yollardır. Sadece, takviyeler almak da yaşlıların sıhhatli ve etken kalmak için gerekseme duydukları gıdaları almalarını sağlamada destek olabilir.

VIII. Yaşlılar için besin güvenliği

Besin güvenliği bütün insanoğlu için mühim bir husustur, sadece yaşlılar için bilhassa önemlidir. Bunun sebebi, yaşlıların aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım unsur sebebiyle besin kaynaklı hastalıklara yakalanma olasılığının daha yüksek olmasıdır:

• Zayıflamış bağışıklık sistemi
• Yiyeceklerin tadına bakma ve koklama kabiliyetinin azalması
• Yemekleri hazmetme kabiliyetinin azalması
• Besinlerden gıdaları emme kabiliyetinin azalması

Yaşlıların besin kaynaklı hastalıklardan korunmak için aşağıdaki önlemleri alması icap eder:

• Yemeklere dokunmadan ilkin ve sonrasında ellerini iyice yıkamalıdırlar.
• Zararı olan bakterileri öldürmek için yemekleri iyice pişirin.
• Yemekleri piştikten sonra derhal buzdolabına koyun.
• Pişmeden yahut azca pişmiş besin tüketmekten kaçının.
• Her kullanımdan sonrasında mutfak çalgı gereçlerini, kesme tahtalarını ve tezgahları iyice yıkayarak yiyeceklerin çapraz bulaşmasını önleyin.

Yaşlıların ek olarak aşağıdaki besin güvenliği risklerinin bilincinde olması icap eder:

• Et, kümes hayvanları ve balık şeklinde protein açısından varlıklı besinlerin zararı olan bakterileri içerme olasılığı daha yüksektir.
• Oda sıcaklığında iki saatten fazla bekletilen yiyeceklerin zararı olan bakterilerle kirlenme olasılığı daha yüksektir.
• Müsait halde pişirilmeyen yahut saklanmayan yiyecekler de zararı olan bakterilerle kirlenebilir.

Yaşlılar bu önlemleri alarak besin kaynaklı hastalıklardan korunabilir, sıhhatli ve sevinçli bir hayat sürebilirler.

Yaşlılar için dışarıda yiyecek yeme ve yolculuk

Dışarıda yiyecek yiyecek, çiğneme yahut yutma güçlüğü çeken yahut kısıtlı bir rejim tatbik eden yaşlılar için zor olabilir. Dışarıda yiyecek yiyecek için birtakım ipuçları şunlardır:

* Yumuşak, rahat çiğnenebilen muhtelif yiyecekler sunan restoranları tercih edin.
* Yemeğinizin dilediğiniz kıvamda pişirmeyi isteyin.
* Sosları ve salata soslarını ayrı olarak isteyin.
* İhtiyacınız var ise kendi mutfak eşyalarınızı getirin.
* Yemeğinizi yerken çabuk etmeyin ve yemeğinizin keyfini çıkarın.

Yolculuk etmek, deva alması yahut hususi rejim gereksinimleri olması ihtiyaç duyulan yaşlılar için de zorlayıcı olabilir. İşte yolculuk için birtakım ipuçları:

* Yanınıza yanınızda götürebileceğiniz muhtelif atıştırmalıklar ve içecekler alın.
* Bolca sıvı tüketerek sıvı ihtiyacınız olan şeyi karşılamaya itina gösterin.
* İlaçlarınızı yanınızda getirin ve zamanında kullanın.
* Doktorunuzla hususi rejim gereksinimleriniz hakkındaki konuşun.

Bu ipuçlarını takip ederek yaşlılar için dışarıda yiyecek yemeyi ve yolculuk etmeyi daha eğlenceli hale getirebilirsiniz.

S1: Yaşlılarda sık görülen beslenme sorunları nedir?

• Azalmış iştah
• Kg kaybı
• Kifayetsiz beslenme

S2: Yaşlı sevdiğimin beslenme durumunu iyi mi iyileştirebilirim?

• Onları kucak dolusu meyve, sebze ve tam tahıl içeren sıhhatli bir beslenme düzenine teşvik edin.
• Gün süresince ufak, sık öğünler ve atıştırmalıklar sunun.
• Vitamin ve takviyelerini aldıklarından güvenli olun.

S3: Yaşlılar için dışarıda yiyecek yeme ve yolculuk hikayesinde ipuçları nedir?

• Sıhhatli seçenekler sunan restoranları tercih edin.
• Yolculuk ederken atıştırmalık ve yemeklerinizi yanınıza alın.
• Bolca sıvı tüketerek sıvı ihtiyacınız olan şeyi giderin.