- Bilişsel sıhhat, düşünme, öğrenme ve anımsama kabiliyetini anlatım eder
- Genel sağlığımız ve refahımız için önemlidir
- Bilişsel gerileme yaşlanmanın düzgüsel bir parçasıdır sadece bununla beraber bir takım faktörden de kaynaklanabilir
- Bilişsel sıhhat, düşünme, öğrenme ve anımsama kabiliyetini anlatım eder
- Genel sağlığımız ve refahımız için önemlidir
- Bilişsel gerileme yaşlanmanın düzgüsel bir parçasıdır sadece bununla beraber bir takım faktörden de kaynaklanabilir
- Yaş
- Genetik
- Tahsil
- Rejim
- Egzersiz yapmak
- Stres
- Uyumak
- Yeni detayları hatırlamada güçlük
- Konsantre olma problemi
- Yavaş düşünme
- Kelime bulmada güçlük
- Istikamet kaybı
- Benlik değişimleri
- Alzheimer hastalığı
- Vasküler demans
- Parkinson hastalığı
- Huntington hastalığı
- Travmatik beyin hasarı
- Nüzul
- Madde bağımlılığı
II. Bilişsel sıhhat nelerdir?
Bilişsel sıhhat, düşünme, öğrenme, anımsama ve akıl yürütme becerisini anlatım eder. Genel sıhhat ve refahın tehlikeli sonuç bir bileşenidir ve yaşlandıkça azalır. Sadece bilişsel sağlığımızı korumak ve iyileştirmek için sıhhatli beslenmek, tertipli egzersiz yapmak ve zihinsel olarak uyarıcı aktivitelerde bulunmak benzer biçimde yapabileceğimiz birçok şey vardır.
III. Bilişsel sağlığı etkileyen faktörler
Bilişsel sağlığı etkileyebilecek bir takım unsur vardır, bunlardan bazıları şunlardır:
- Yaş
- Genetik
- Tahsil
- Fizyolojik aktivite
- Rejim
- Stres
- Uyumak
- Çevresel toksinler
Bu faktörlerin her biri bilişsel sağlığın desteklenmesinde yahut zarar görmesinde rol oynayabilir. Sözgelişi, yaşlı yetişkinlerin bilişsel gerileme yaşama olasılığı genç yetişkinlerden daha yüksektir ve muayyen genetik risk faktörlerine haiz kişiler de artan risk altındadır. Sadece, fizyolojik aktivite, rejim ve stres yönetimi benzer biçimde hayat seçimi faktörleri bilişsel sağlığı korumaya ve bilişsel gerileme riskini azaltmaya destek olabilir.
Bilişsel sağlığın sabit bir konum olmadığını belirtmek önemlidir. Zaman içinde değişebilir ve hayat seçimi değişiklikleriyle bilişsel sağlığı iyileştirmek yahut korumak mümkündür.
IV. Bilişsel gerilemenin emareleri ve semptomları
Bilişsel gerileme kademeli bir süreç olabilir ve ilk başta ayrım edilmesi zor olabilir. Sadece, birinin bilişsel gerileme yaşadığını gösterebilecek birtakım yaygın işaretler ve semptomlar vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:
- Bellek kaybı
- Konsantrasyon zorluğu
- Yeni şeyler öğrenmede mesele
- Dil ve haberleşme sorunları
- Muhakeme ve mesele çözmede güçlük
- Benlik ve davranışta değişimler
Bu semptomlardan herhangi birini yaşıyorsanız, öteki ihtimaller içinde sebepleri elemek için bir doktora görünmeniz önemlidir. Bilişsel gerileme, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle muhtelif faktörlerden kaynaklanabilir:
- Alzheimer hastalığı
- Vasküler demans
- Parkinson hastalığı
- Travmatik beyin hasarı
- Nüzul
- İlaç yan tesirleri
- Depresyon
- Anemi
- Vitamin eksiklikleri
Bilişsel gerilemenin yaşlanmanın düzgüsel bir parçası olmadığını belirtmek önemlidir. Yukarıda listelenen semptomlardan herhangi birini yaşıyorsanız, öteki ihtimaller içinde sebepleri elemek için bir doktora görünmeniz önemlidir.
V. Bilişsel gerilemenin sebepleri
Bilişsel gerilemeye katkıda bulunabilecek bir takım unsur vardır, bunlardan bazıları şunlardır:
- Beyinde yaşa bağlı değişimler
- Genetik
- Diyabet, kalp hastalığı ve hipertansiyon benzer biçimde kronik hastalıklar
- Sigara, alkol kullanması ve egzersiz eksikliği benzer biçimde hayat seçimi faktörleri
- Kurşun ve cıva benzer biçimde çevresel toksinler
Bilişsel gerilemenin yaşlanmanın düzgüsel bir parçası olmadığını belirtmek önemlidir. Beyindeki yaşa bağlı birtakım değişimler kaçınılmaz olsa da, sıhhatli beslenme, tertipli egzersiz yapma ve kronik hastalıklarınızı idare etme benzer biçimde bilişsel gerileme geliştirme riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz bir takım şey vardır.
VI. Bilişsel gerilemenin tedavileri
Bilişsel gerilemenin bir tedavisi yoktur, sadece hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya ve semptomları iyileştirmeye destek olabilecek bir takım tedavi vardır. Bu tedaviler şunları içerebilir:
- İlaçlar: Bellek kaybı, kafa karışıklığı ve konsantrasyon zorluğu benzer biçimde bilişsel gerilemenin emarelerini tedavi etmek için kullanılabilen bir takım deva bulunmaktadır.
- Bilişsel öğrenim: Bilişsel öğrenim programları hafızayı, dikkati ve öteki bilişsel becerileri geliştirmeye destek olabilir.
- Fizyolojik aktivite: Egzersizin bilişsel gerileme yaşayan kişilerde bilişsel işlevi iyileştirdiği gösterilmiştir.
- Toplumsal etkileşim: Toplumsal etkileşim, bilişsel gerileme riskini azaltmaya ve semptomları iyileştirmeye destek olabilir.
- Sıhhatli beslenme: Meyve, sebze ve tam tahıllar açısından varlıklı sıhhatli bir beslenme, bilişsel işlevi geliştirmeye destek olabilir.
Bu tedavilerin bilişsel gerilemenin bir tedavisi olmadığını, sadece hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya ve semptomları iyileştirmeye destek olabileceğini belirtmek önemlidir. Bilişsel sağlığınız hikayesinde endişeleriniz var ise, seçenekleriniz ile alakalı doktorunuzla görüşün.
VII. Bilişsel gerilemenin önlenmesi
Bilişsel gerilemeyi önlemeye destek olmak için yapabileceğiniz birtakım şeyler şunlardır:
- Meyve, sebze ve tam tahıllar açısından varlıklı sıhhatli bir rejim yiyecek
- Tertipli egzersiz yapmak
- Sıhhatli bir kiloyu korumak
- Yeterince uyumak
- Stresi tedvir etmek
- Beyninizi yeni aktivitelerle zorlayın
- Toplumsal aktivitelere katılmak
- Sigarayı bırakmak
- Alkol alımını sınırlamak
Hayat tarzınızda bu değişimleri yaparak genel sıhhat ve refahınızı iyileştirmeye destek olabilir, bilişsel gerileme geliştirme riskinizi azaltabilirsiniz.
Bilişsel sıhhat için kaynaklar
Bilişsel sıhhat ve onu iyi mi iyileştirebileceğiniz ile alakalı daha çok data edinmek için kullanabileceğiniz birtakım kaynaklar şunlardır:
IX.
Bilişsel sıhhat, genel refahımız için eğer olmazsa olmazdır. Beslenmemiz, hayat tarzımız ve çevremiz ile alakalı sıhhatli seçimler yaparak beyin fonksiyonumuzu korumaya ve bilişsel gerileme riskimizi azaltmaya destek olabiliriz.
Bilişsel sağlığınız hikayesinde endişeleriniz var ise, doktorunuzla görüşün. Risk faktörlerinizi değerlendirmenize ve bilişsel sağlığınızı iyileştirmek için bir plan geliştirmenize destek olabilirler.
S: Bilişsel sıhhat nelerdir?
A: Bilişsel sıhhat, düşünme, öğrenme, anımsama ve akıl yürütme kabiliyetini anlatım eder. Emek verme, sosyalleşme ve kendine bakma benzer biçimde günlük aktiviteler için önemlidir.
S: Bilişsel sağlığı etkileyen faktörler nedir?
A: Bilişsel sağlığı etkileyebilecek birçok unsur vardır; genetik, beslenme, egzersiz, uyku ve stres.
S: Bilişsel gerilemenin birtakım emareleri ve semptomları nedir?
A: Bilişsel gerilemenin birtakım emareleri ve semptomları içinde bellek, mesele çözme ve dil becerilerinde güçlük yer alır.
S: Bilişsel gerilemeye yönelik tedaviler nedir?
A: Bilişsel gerileme için deva, terapi ve hayat seçimi değişimleri benzer biçimde muhtelif tedavi şekilleri mevcuttur.
S: Bilişsel sağlığımı iyileştirmek için ne yapabilirim?
A: Bilişsel sağlığınızı iyileştirmek için yapabileceğiniz birçok şey var; sıhhatli beslenmek, tertipli egzersiz yapmak, kafi uyku almak ve stresi tedvir etmek benzer biçimde.
S: Bilişsel sıhhat ile alakalı daha çok bilgiyi nerede bulabilirim?
A: Bilişsel sıhhat ile alakalı data edinmek için kitaplar, internet sayfaları ve kuruluşlar benzer biçimde pek oldukça kaynak mevcuttur.
0 Yorum